Economic Survey: GDP માં વૃદ્ધિ, બેરોજગારીમાં ઘટાડો... આર્થિક સર્વેનો ખાસ હિસાબ-કિતાબ

Economic Survey 2024: કેન્દ્ર સરકાર 23 જુલાઈએ 2024-25નું બજેટ રજૂ કરશે અને તે પહેલા પીએમ મોદીની આગેવાની હેઠળની સરકારે સંસદમાં દેશનો આર્થિક સર્વે રજૂ કર્યો છે. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે બપોરે 12:10 વાગ્યે લોકસભામાં આર્થિક સર્વે રજૂ કર્યો હતો. આ આર્થિક સર્વેક્ષણમાં (Economic Survey) સરકારનું સંપૂર્ણ ધ્યાન કૃષિ ક્ષેત્ર, ખાનગી ક્ષેત્ર અને પીપીપી પર કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે. મોદી 3.0 દ્વારા રજૂ કરાયેલા આર્થિક સર્વે FY25માં ભારતના જીડીપીનો (India GDP Growth) ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો હતો. એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે દેશની જીડીપી વૃદ્ધિ 6.5 થી 7 ટકા રહેવાનો અંદાજ છે.

વૈશ્વિક કારોબારમાં પડકારોની સંભાવના

સરકાર દ્વારા Economic Survey માં દેશની GDP વૃદ્ધિનો અંદાજ જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો, ત્યારે સરકારે આ આર્થિક સર્વેમાં એક મોટા પડકારનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો છે. સરકારનું કહેવું છે કે વૈશ્વિક પડકારોને કારણે દેશને નિકાસ મોરચે થોડો આંચકો લાગી શકે છે, પરંતુ સરકાર આ અંગે પણ સંપૂર્ણ રીતે સજાગ છે. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે વૈશ્વિક કારોબારમાં પડકારોની સંભાવના છે. હકીકતમાં, વૈશ્વિક અનિશ્ચિતતા મૂડી પ્રવાહ પર અસર કરી શકે છે.

રોજગાર સંદર્ભે ચિત્ર રજૂ કરવામાં આવ્યું

આ આર્થિક સર્વેમાં રોજગાર સંબંધિત ડેટા રજૂ કરવામાં આવ્યા છે, જે દેશની અર્થવ્યવસ્થાના સ્વાસ્થ્યનું સંપૂર્ણ ચિત્ર રજૂ કરે છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે વસ્તીના ગુણોત્તરમાં વૃદ્ધિ સાથે, કોરોના રોગચાળા પછી દેશનો વાર્ષિક બેરોજગારી દર ઘટી રહ્યો છે. 15+ વય જૂથ માટે શહેરી બેરોજગારીનો દર માર્ચ 2024 માં ઘટીને 6.7% થયો છે જે ગયા વર્ષે 6.8% હતો. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે ભારતના કુલ કર્મચારીઓમાંથી લગભગ 57 ટકા સ્વ-રોજગાર છે. યુવા બેરોજગારીનો દર 2017-18માં 17.8% થી ઘટીને 2022-23 માં 10% થયો છે. સર્વેમાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે વર્ષ 2030 સુધીમાં બિન-કૃષિ ક્ષેત્રમાં વાર્ષિક સરેરાશ 78.5 લાખ રોજગારીની તકો ઊભી કરવાની જરૂર છે.

Budget 2024: કેવું હશે આવતીકાલનું બજેટ? 24 કલાક પહેલા જ PM મોદીએ કહી દીધું; અહીં જાણી લો

ખાનગી રોકાણની ગતિમાં વધારો

મૂડી ખર્ચ પર સરકારના ભાર અને ખાનગી રોકાણમાં સતત વધારાને કારણે ગ્રોસ ફોક્સ્ડ કેપિટલ ફોર્મેશનને વેગ મળ્યો છે. આર્થિક સર્વે અનુસાર, 2023-24માં 9 ટકાનો મજબૂત વધારો નોંધવામાં આવ્યો છે.

નાણાકીય ખાધમાં ઘટાડો થવાની સંભાવના

આર્થિક સર્વેમાં રાહતની અપેક્ષા જોતાં નાણાકીય ખાધ પણ વ્યક્ત કરવામાં આવી છે. એવું અનુમાન લગાવવામાં આવ્યું છે કે FY26 સુધીમાં ભારતની રાજકોષીય ખાધ ઘટીને 4.5 ટકા થવાની શક્યતા છે. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે સરકારનું સંપૂર્ણ ધ્યાન રાજ્યોની ક્ષમતા વધારવા પર છે.

આર્થિક સર્વેની આ મોટી વાતો

એરપોર્ટ સેક્ટરમાં રૂ. 72000 કરોડનું CAPEX
શિક્ષણ અને રોજગારમાં સંતુલન રાખવું જરૂરી છે
રાજ્યોની ક્ષમતા વધારવા પર ધ્યાન આપવું જરૂરી છે
2030 સુધીમાં ભારતને વૈશ્વિક ડ્રોન હબ બનાવવા પર ભાર

વાસ્તવિક GDP વૃદ્ધિમાં જબરદસ્ત વધારો

સર્વેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે કોરોના રોગચાળા પછી દેશમાં ઝડપથી રિકવરી થઈ છે અને તે પછી ભારતની વાસ્તવિક જીડીપી વૃદ્ધિમાં જોરદાર ઉછાળો આવ્યો છે. આંકડાઓ રજૂ કરતાં સર્વેમાં જણાવાયું છે કે નાણાકીય વર્ષ 2020 ની સરખામણીમાં નાણાકીય વર્ષ 2024 માં ભારતની વાસ્તવિક GDP વૃદ્ધિમાં 20 ટકાનો વધારો થયો છે.

માર્કેટમાં જોરદાર ગ્રોથ

જો આપણે ઇકોનોમિક સર્વે રિપોર્ટ પર નજર કરીએ તો શેરબજારના સંદર્ભમાં એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે પ્રાથમિક બજારે નાણાકીય વર્ષ 2024માં 10.9 લાખ કરોડ રૂપિયાની મૂડી ઊભી કરી હતી, જ્યારે નાણાકીય વર્ષ 2023માં આ આંકડો 9.3 લાખ કરોડ રૂપિયા હતો. શેરબજારનો નિફ્ટી-50 ઇન્ડેક્સ નાણાકીય વર્ષ 24 દરમિયાન 26.8 ટકા વધ્યો હતો, જે અગાઉના નાણાકીય વર્ષમાં 8.2 ટકા ઘટ્યો હતો.