અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ પર આગલા અઠવાડિયે થશે ચર્ચા, પહેલા પડી ગઈ છે 3 સરકારો, સમજો મોદી સરકાર કેમ ચિંતા મૂક્ત?
નવી દિલ્હી: મણિપુર હિંસાને ટાંકીને વિરોધ પક્ષો લોકસભામાં કેન્દ્ર સરકાર સામે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવ્યા છે. કોંગ્રેસના ગૌરવ ગોગોઈએ મોદી સરકાર સામે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવની નોટિસ આપી…
ADVERTISEMENT
નવી દિલ્હી: મણિપુર હિંસાને ટાંકીને વિરોધ પક્ષો લોકસભામાં કેન્દ્ર સરકાર સામે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવ્યા છે. કોંગ્રેસના ગૌરવ ગોગોઈએ મોદી સરકાર સામે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવની નોટિસ આપી હતી, જેને પચાસ સાંસદોએ ટેકો આપ્યા બાદ લોકસભાના સ્પીકરે સ્વીકારી હતી. હવે આ અંગે ચર્ચા થશે.
આ પહેલા લોકસભા અધ્યક્ષ ગુરુવારે તમામ પક્ષોના અગ્રણી નેતાઓ સાથે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવને લઈને ચર્ચા કરશે. અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ પર કયા દિવસે ચર્ચા થવી અને કયા પક્ષને કેટલો સમય આપવો તે અંગે ચર્ચા થશે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ પર આગામી સપ્તાહે ચર્ચા થશે. ચર્ચા બે દિવસ સુધી થઈ શકે છે.
એક ખાસ મુદ્દે વિપક્ષની નારાજગી છે, કારણ કે આ વખતે વાત મણિપુરની છે. લોકસભાના સાંસદ તે મુદ્દા અંગે નોટિસ આપે છે. જેમ કે આ વખતે કોંગ્રેસના તરૂણ ગોગોઈએ આપ્યું છે. નોટિસ પછી, લોકસભાના અધ્યક્ષ તેને ગૃહમાં વાંચે છે. આ વખતે પણ એવું જ થયું. પછી જો તે નોટિસને 50 સાંસદોનું સમર્થન મળે તો ચર્ચા થાય છે. ગૌરવ ગોગોઈ દ્વારા આપવામાં આવેલી નોટિસને પચાસ સાંસદોએ સમર્થન આપ્યું હતું, હવે તેના પર ચર્ચા થશે અને ચર્ચા બાદ મતદાન પણ થશે. ચર્ચામાં વિપક્ષ તરફથી આક્ષેપો કરવામાં આવશે અને સરકાર તરફથી તે આક્ષેપોનો જવાબ આપવામાં આવશે. ચર્ચા બાદ મતદાન થશે.
ADVERTISEMENT
મોદી સરકાર પાસે પૂર્ણ બહુમતી છે
વિપક્ષ જાણે છે કે મોદી સરકાર પૂર્ણ બહુમતમાં છે અને સરકારને કોઈ ખતરો નથી. કોઈપણ અવિશ્વાસની દરખાસ્ત લાવવા માટે 50 સાંસદોના સમર્થનની જરૂર છે, પરંતુ અવિશ્વાસની દરખાસ્ત જે સરકારને જોખમમાં મૂકે છે, તેને ગૃહમાં હાજર રહેલા અને મતદાન કરતા 50 ટકાથી વધુ સભ્યોનું સમર્થન હોવું જોઈએ.
પોતાના દમ પર બહુમતી ધરાવતી મોદી સરકારને અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવથી કોઈ ખતરો નથી એ નિશ્ચિત છે. કારણ કે મોદી સરકાર પાસે 329 સાંસદોનું સંખ્યાબળ છે જ્યારે વિપક્ષ પાસે માત્ર 142 સાંસદોનું સંખ્યાબળ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવવા પાછળ વિપક્ષનો ઉદ્દેશ્ય મણિપુરના મુદ્દે ગૃહમાં પીએમ મોદીને ઘેરવાનો છે.
ADVERTISEMENT
હવે અમે તમને અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ સાથે જોડાયેલી કેટલીક રસપ્રદ વાતો જણાવીએ છીએ. મોદી સરકાર સામે આ બીજો અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ છે. 2018માં પ્રથમ વખત ટીડીપી અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવી હતી જે 199 મતથી પડી ગયો હતો.
ADVERTISEMENT
27 વખત અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવવામાં આવ્યો, ત્રણ વખત સરકાર પડી
- અત્યાર સુધીમાં 27 વખત અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવવામાં આવ્યો છે. ચીન યુદ્ધ પછી 1963માં જવાહરલાલ નેહરુ સરકાર સામે પ્રથમ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવવામાં આવ્યો હતો. ઈન્દિરા ગાંધી સામે સૌથી વધુ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવવામાં આવ્યો – 15 વખત અને દરેક વખતે સરકાર સુરક્ષિત રહી. નરસિમ્હા રાવ વિરુદ્ધ 3 વખત, રાજીવ ગાંધી વિરુદ્ધ 1 વખત અને અટલ બિહારી વાજપેયી વિરુદ્ધ 1 વખત અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવવામાં આવ્યો હતો.
- જણાવી દઈએ કે મોરારજી દેસાઈ, વીપી સિંહ અને અટલ બિહારી વાજપેયી જેવા નેતાઓએ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવને કારણે તેમની સરકારો પડતા જોઈ હતી.
- મોરારજી દેસાઈની સરકાર સામે બે વખત અવિશ્વાસની દરખાસ્ત આવી. પ્રથમ પ્રસ્તાવમાં તેમને કોઈ સમસ્યાનો સામનો કરવો પડ્યો ન હતો, પરંતુ 1978માં લાવવામાં આવેલા બીજા અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવમાં તેમની સરકારના ઘટક દળો વચ્ચે પરસ્પર મતભેદો હતા. પોતાની હારનો અહેસાસ થતાં મોરારજી દેસાઈએ મતોના વિભાજન પહેલા જ રાજીનામું આપી દીધું હતું.
- 1990ની વાત છે. રામ મંદિરના મુદ્દે ભાજપે વીપી સિંહ સરકાર પાસેથી સમર્થન પાછું ખેંચી લીધું હતું. આ પછી, 10 નવેમ્બર, 1990 ના રોજ, વીપી સિંહની સરકાર અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવમાં બહુમત સાબિત કરી શકી ન હતી.
- એનડીએ સરકારના પૂર્વ વડાપ્રધાન અટલ બિહારી વાજપેયીએ વિપક્ષમાં રહીને બે વખત અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો હતો. પછી જ્યારે વાજપેયી પોતે વડાપ્રધાન બન્યા ત્યારે તેમને પણ બે વખત અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. આમાંથી પહેલીવાર તેઓ સરકારને બચાવી શક્યા ન હતા, પરંતુ બીજી વખત તેમણે વિપક્ષને હરાવ્યો હતો.
- 1999માં અટલ બિહારી વાજપેયી સરકારને જયલલિતાની પાર્ટીએ ટેકો પાછો ખેંચી લીધા બાદ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. ત્યારે વાજપેયી સરકાર 1 વોટની અંદર જ પરાસ્ત થઈ ગઈ હતી. ડિવિઝન સમક્ષ તેમણે રાજીનામું આપી દીધું હતું. આ પછી, 2003 માં, વાજપેયી વિરુદ્ધ લાવવામાં આવેલ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવને મતોની ગણતરીમાં એનડીએ દ્વારા આરામથી પરાજય મળ્યો હતો. એનડીએને 312 વોટ મળ્યા જ્યારે વિપક્ષને 186 વોટ મળ્યા.
ADVERTISEMENT