મોટા રાજ્યોમાં ઉત્તર પ્રદેશે સૌથી ઓછું બજેટ ખર્ચ્યું, ખર્ચની દ્રષ્ટિએ ગુજરાત બીજા ક્રમાંક પર

દેશના 26 રાજ્યો પર તૈયાર કરાયેલા રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ નાણાકીય વર્ષમાં રાજ્યોએ 6.92 લાખ કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કરવાના હતા, પરંતુ અત્યારસુધી માત્ર 1.01 લાખ કરોડ રૂપિયા જ ખર્ચાયા છે. આ લક્ષ્યાંકના 14.7 ટકા છે. કેન્દ્ર સરકારે રૂ. 7.5 લાખ કરોડના લક્ષ્યાંક સામે પ્રથમ 4 મહિનામાં 2.08 લાખ કરોડનો ખર્ચ કર્યો છે, જે કુલ રકમના 27.8% છે.

જોકે, રૂ. 7.5 લાખ કરોડમાં રાજ્યોને આપવામાં આવેલી રૂ. 1.40 લાખ કરોડની લોનનો સમાવેશ થાય છે. કુલ ખર્ચમાં 9 રાજ્યોનો હિસ્સો 65% છે. આ સમયગાળા દરમિયાન સરકારી કંપનીઓએ બજેટનો માત્ર 28% ખર્ચ કર્યો છે. તેમના ખર્ચનું બજેટ 6.62 લાખ કરોડ રૂપિયા છે. તેમાંથી 1.84 લાખ કરોડનો ખર્ચ કરવામાં આવ્યો છે. દેશનો વિકાસ દર લગભગ 7% છે.

ખર્ચની દ્રષ્ટિએ ગુજરાત બીજા અને મધ્યપ્રદેશ ત્રીજા ક્રમે
બજેટમાં સૌથી વધુ ખર્ચ કરનારાઓમાં કેરળ 27.6 ટકા સાથે પ્રથમ ક્રમે છે. ગુજરાત 25.1 ટકા સાથે બીજા અને મધ્યપ્રદેશ 24.7 ટકા સાથે ત્રીજા ક્રમે છે. તમિલનાડુએ 20 ટકા અને કર્ણાટકમાં 18.5 ટકા ખર્ચ કર્યો છે. 10 ટકાથી ઓછો ખર્ચ કરનારાઓમાં મણિપુરે 9.5 ટકા, આંધ્રપ્રદેશે 6.6 ટકા, ત્રિપુરાએ 3.4 ટકા, મિઝોરમમાં 1.1 ટકા અને સિક્કિમે તેના બજેટનો એક ટકા પણ ખર્ચ કર્યો નથી.

નાણાકીય વર્ષના છેલ્લા મહિનામાં વધારે ખર્ચ
રાજ્યોનો ટ્રેન્ડ દર્શાવે છે કે મોટા ભાગનો ખર્ચ નાણાકીય વર્ષના અંતિમ મહિનામાં કરવામાં આવે છે. ઉદાહરણ તરીકે, ગયા નાણાકીય વર્ષમાં મહારાષ્ટ્રે તેના નિયત બજેટ કરતાં વધુ ખર્ચ કર્યો. નાણાકીય વર્ષ 2021-22માં,22 માંથી 13 રાજ્યો તેમના મૂડી ખર્ચ બજેટને પહોંચી વળવામાં સક્ષમ ન હતા. 9 રાજ્યોએ નિયત બજેટ કરતાં વધુ ખર્ચ કર્યો હતો.