RBI એ લંડનથી પરત મંગાવ્યું 100 ટન સોનું, જાણો વિદેશમાં કેમ રાખવામાં આવે છે ગોલ્ડ

RBI Moves 100 Ton Gold From UK : રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ લંડનમાં રિઝર્વ રાખેલું 100 ટન સોનું પરત મંગાવ્યું છે. વર્ષ 1991 પછી આ પ્રથમ વખત છે જ્યારે રિઝર્વ બેંકે તેના સ્થાનિક ભંડારમાં આટલું સોનું જમા કર્યું છે. આટલું જ સોનું આવનારા મહિનાઓમાં RBI ફરીથી મંગાવી શકે છે. રિઝર્વ બેંકે આ સોનું તેના ભંડારમાં રાખવા માટે લંડનથી મંગાવ્યું છે. રિઝર્વ બેંક દુનિયાના ઘણા દેશોમાં પોતાનું સોનું રાખે છે. માર્ચ 2024ના આંકડા અનુસાર, રિઝર્વ બેંકની પાસે 822.1 ટન સોનું રિઝર્વ છે. આમાંથી 413.8 ટન સોનું વિદેશોમાં રાખેલું છે. 

આગામી થોડા મહિનામાં આરબીઆઈ દ્વારા એટલી જ માત્રામાં સોનાનો ફરીથી ઓર્ડર આપવામાં આવી શકે છે. રિઝર્વ બેંકે લંડનથી આ સોનું મંગાવ્યું છે જેથી તેને પોતાના રિઝર્વમાં રાખવામાં આવે. રિઝર્વ બેંક વિશ્વના ઘણા દેશોમાં પોતાનું સોનું રાખે છે. માર્ચ 2024ના ડેટા અનુસાર, રિઝર્વ બેંક પાસે 822.1 ટન સોનું અનામત છે. તેમાંથી 413.8 ટન સોનું વિદેશમાં રાખવામાં આવ્યું છે.

કેમ પરત મંગાવ્યું સોનું?

રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા એ વિશ્વની તે કેન્દ્રીય બેંકોમાં સામેલ છે જેણે મોટા પ્રમાણમાં સોનું ખરીદ્યું છે. રિઝર્વ બેંકે ગયા વર્ષે 27.5 ટન સોનાની ખરીદી કરી હતી. રિઝર્વ બેંકના એક અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર, વિદેશોમાં સોનાનો સ્ટોક એકઠો થઈ રહ્યો હતો, તેથી થોડું સોનું ભારતમાં લાવવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. ભારત પોતાનું સોનું પરત મંગાવી રહ્યું છે જેથી દેશની અર્થવ્યવસ્થા વધુ મજબૂત બની શકે. 

રિઝર્વ બેંક ક્યાં રાખે છે આટલું સોનું?

રિઝર્વ બેંક આ સોનાને બે ભાગમાં રાખે છે. હાલમાં રિઝર્વ બેંક પાસે જે 822.1 ટન સોનું છે, તેમાંથી 308 ટન રિઝર્વ તરીકે ભારતમાં રાખવામાં આવ્યું છે. તેનો ઉપયોગ નોટો જાહેર કરવામાં થાય છે. જ્યારે બાકીનું 514.1 ટન સોનું ભારત સહિત વિશ્વના ઘણા દેશોની બેંકોમાં રાખવામાં આવ્યું છે. આ 514.1 ટનમાંથી 100.3 ટન સોનું ભારતમાં અને બાકીનું 413.8 ટન વિદેશમાં રાખવામાં આવ્યું છે.

દર વર્ષે વધી રહી છે સોનાની ખરીદી

ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયામાં પ્રકાશિત સમાચાર અનુસાર, રિઝર્વ બેંક છેલ્લા ઘણા સમયથી સોનાના ભંડારમાં સતત વધારો કરી રહી છે. જાણો કયા વર્ષમાં કેટલો રહ્યો સોનાનો ભંડારઃ

- 2019 - 618.2 ટન 
- 2020 - 661.4 ટન
- 2021 - 695.3 ટન
- 2022 - 760.4 ટન
- 2023 - 794.6 ટન
- 2024 - 822.1 ટન

વિદેશમાં સોનું રાખવાના ફાયદા

માત્ર ભારત જ નહીં સમગ્ર વિશ્વની બેંકો બેંક ઓફ ઈંગ્લેન્ડમાં સોનું રાખે છે. આઝાદી પહેલાના દિવસોથી જ બેંક ઓફ ઈંગ્લેન્ડની પાસે ભારતના સોનાનો કેટલોક સ્ટોક પડ્યો છે. રિઝર્વ બેંકના એક અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર, રિઝર્વ બેંકે થોડા વર્ષો પહેલા સોનાની ખરીદી શરૂ કરી હતી. આ વાતની સમીક્ષા થઈ રહી છે કે તેને ક્યાં રાખવાનું છે. 

વિદેશમાં સોનું રાખવાના ફાયદા 

- આપત્તિના સંજોગોમાં જો ભારતમાં રાખેલ સોનું નષ્ટ થાય તો વિદેશમાં રાખેલા સોનાથી અર્થવ્યવસ્થાને સંભાળી શકાય છે.
- જો કોઈ કુદરતી આફતને કારણે સોનાના ભંડારને નુકસાન થાય છે તો વિદેશમાં રખાયેલું સોનું દેશની અર્થવ્યવસ્થાને ભાંગવા દેતું નથી.
- દેશમાં આર્થિક સંકટ આવવાની સ્થિતિમાં વિદેશમાં રાખેલું સોનું ગીરવે રાખવું સરળ છે.
- ભારત વિશ્વના ઘણા દેશો સાથે વેપાર કરે છે. જેના ટ્રાન્ઝેક્શન ડોલર અથવા સોનામાં કરવામાં આવે છે. વિદેશમાં રાખેલા સોનાથી ટ્રાન્ઝેક્શન સરળ બની જાય છે.