જે નેતાને ક્યારેક પોતાની જગ્યાએ નીતીશે બનાવી દીધા હતા CM, આજે કેમ કહે છે BJPના ભેદી?
નવી દિલ્હીઃ બિહારમાં વિપક્ષી એક્તાની કવાયત વચ્ચે નીતીશ કુમારે પોતાના જુના અને સૌથી વફાદાર સાથી જીતનરામ માંઝીને મહાગઠબંધનથી બહારનો રસ્તો બતાવ્યો છે. બે દિવસ પહેલા…
ADVERTISEMENT
નવી દિલ્હીઃ બિહારમાં વિપક્ષી એક્તાની કવાયત વચ્ચે નીતીશ કુમારે પોતાના જુના અને સૌથી વફાદાર સાથી જીતનરામ માંઝીને મહાગઠબંધનથી બહારનો રસ્તો બતાવ્યો છે. બે દિવસ પહેલા જ માંઝીના પુત્ર સંતોષ સુમને નીતીશ કેબિનેટમાંથી રાજીનામું આપી દીધું હતું. સુમનનું કહેવું હતું કે મુખ્યમંત્રી નીતીશ કુમાર HAMનો વિલય JDUમાં કરવા માગતા હતા. તેમણે કહ્યટું, વિપક્ષી એકતાના આગેવાન નીતીશ પહેલા જ મેદાન છોડીને ભાગી ગયા છે. તેમણે પીએમ મોદીની પ્રશંસા કરી છે.
તે દરમિયાનમાં, બે દિવસમાં મહાગઠબંધનની તસવીર એક દમ સાફ થઈ ગઈ છે. નીતીશે સૌથી પહેલા સંતોષ સુમનનું રાજીનામું સ્વીકાર કર્યું. તે પછી જદયુ કોર્ટથી રત્નેશ સાદાને નવા મંત્રી પણ બનાવી દીધા અને હિન્દુસ્તાની આવામ મોર્ચાના પ્રમુખ જીતનરામ માંઝીને ભેદી કહીને મોટો હુમલો કર્યો હતો.
પહેલા જાણીલો આજે નીતીશે શું કહ્યું
નીતીશ કુમારે કહ્યું, મેં કહ્યું હતું કે, તેઓ કાં તો તેમની પાર્ટીને JDUમાં વિલય કરે અથવા અહીંથી નીકળી જાય. નીતીશે માંઝીનું નામ લીધા વગર બાતમીદાર હોવા તરફ ઈશારો કર્યો અને કહ્યું કે, તેઓ ભાજપના લોકોને મળી રહ્યા છે. ઠીક છે, અમે અલગ થઈ ગયા. હવે વિરોધ પક્ષોની બેઠક યોજાવાની છે. જો તેઓ આ મીટીંગમાં બેઠા હોત તો તેઓ આ મામલો અંદરખાને ભાજપ સુધી પહોંચાડી દેત. તે સારું છે કે તેઓએ અમને છોડી દીધા.
ADVERTISEMENT
નીતિશના નિવેદન પર પલટવાર
ભાજપને મળવાના નિવેદન પર જીતનરામ માંઝીએ નીતિશ કુમાર પર પલટવાર કર્યો છે. માંઝીએ પૂછ્યું- શું નીતિશ કુમાર પાસે એવો કોઈ પુરાવો છે કે અમે ભાજપને મળતા હતા? શું નીતિશે ભાજપ સાથે મળીને સરકાર નથી બનાવી? તેમણે કહ્યું, તે તેજસ્વી યાદવને લોલીપોપ બતાવી રહ્યા છે. તે પોતે NDA (ભાજપ ગઠબંધન)માં જોડાશે પરંતુ તેજસ્વી યાદવને મુખ્યમંત્રી બનાવશે નહીં.
કચ્છમાં વાવાઝોડા દરમિયાન ફરજ બજાવી રહેલા પોલીસકર્મીનું હાર્ટ એટેકથી મોત
બે દિવસ પહેલા શું થયું?
નીતીશ કુમારે ગયા વર્ષે ભાજપ સાથે સંબંધો તોડી નાખ્યા અને આરજેડી-કોંગ્રેસ સાથે મહાગઠબંધનની સરકાર બનાવી. આ સરકારમાં ડાબેરી પક્ષોએ બહારથી સમર્થન આપ્યું છે. માંઝીની પાર્ટી HAM એ નીતિશ સાથે મળીને 2020ની વિધાનસભા ચૂંટણી લડી હતી. આવી સ્થિતિમાં તેઓ પણ નીતિશ સાથે મહાગઠબંધનમાં જોડાયા. માંઝીની પાર્ટીમાં ચાર ધારાસભ્યો છે. તેમના પુત્ર સંતોષ માંઝીને મહાગઠબંધન સરકારમાં લઘુમતી કલ્યાણ વિભાગના મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા હતા. સંતોષ સુમને બે દિવસ પહેલા જ મંત્રી પદેથી રાજીનામું આપ્યું હતું.
ADVERTISEMENT
‘મર્જ કરવા માટે અમારા પર દબાણ હતું, હવે અમે સંઘર્ષ કરીશું’
સંતોષ સુમને આરોપ લગાવ્યો હતો કે તેઓ (નીતીશ) મારી પાર્ટી પર JDU સાથે વિલીનીકરણ માટે દબાણ કરી રહ્યા છે. જેડીયુ ઈચ્છે છે કે અમે અમારી પાર્ટીને તેમની પાર્ટીમાં ભેળવી દઈએ. પરંતુ અમે તે સ્વીકાર્યું નહીં. અમે એકલા લડીશું. શુક્રવારે સંતોષે પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં કહ્યું હતું કે, માત્ર વિપક્ષી એકતાના નેતા નીતીશ જ મેદાનમાંથી ભાગી ગયા છે. તેઓ પીએમ પદના ઉમેદવાર બનવા માંગતા નથી.
ADVERTISEMENT
‘મોદી સામે સારા ચહેરાની શોધ થઈ રહી છે’
સંતોષે પીએમ નરેન્દ્ર મોદીના જોરદાર વખાણ કર્યા. કહ્યું કે, 2024માં નરેન્દ્ર મોદી મજબૂત ઉમેદવાર છે. લોકો તેમનામાં વિશ્વાસ કરે છે. તેમની સામે નેતા શોધવાની વાત છે તો અમે તેમને સામનો કરવા અને લડવા માટે શુભેચ્છા પાઠવીએ છીએ.
18 જૂને HAMની બેઠક
1980થી રાજનીતિની શરૂઆત કરનાર જીતનરામ માંઝીએ 43 વર્ષની રાજકીય સફરમાં આઠ વખત રાજકીય પક્ષો બદલ્યા છે. હવે નવમી વખત પક્ષ બદલવાની અને એનડીએ સાથે જવાની ચર્ચા છે. જો કે, આ વર્ષે 27 ફેબ્રુઆરીએ જીતનરામ માંઝીએ કહ્યું હતું કે હું શપથ લઉં છું કે હું ક્યારેય નીતિશનો સાથ નહીં છોડું. પરંતુ, 107 દિવસ પછી જ નીતીશ અને માંઝી અલગ થઈ ગયા. હાલમાં માંઝીએ 18 જૂને પાર્ટી હિન્દુસ્તાની અવમ મોરચાની રાષ્ટ્રીય કાર્યકારિણીની બેઠક બોલાવી છે.
બિપોરજોય વાવાઝોડાની આફત વચ્ચે 8 જિલ્લામાં 707 બાળકોનો થયો જન્મ
માંઝી એક સમયે નીતિશને વફાદાર હતા
જણાવી દઈએ કે જીતનરામ માંઝી 20 મે 2014ના રોજ બિહારમાં સીએમની ખુરશી પર બેઠા હતા. તેઓ રાજ્યના 23મા મુખ્યમંત્રી બન્યા હતા. નીતિશે પોતે આ ખુરશી માંઝીને આપી હતી. ત્યારે તેઓ નીતીશના સૌથી વિશ્વાસુ માનવામાં આવતા હતા. હકીકતમાં, 2014ની સામાન્ય ચૂંટણીમાં JDUની હાર બાદ નીતિશ કુમારે સીએમ પદ પરથી રાજીનામું આપી દીધું હતું. જે બાદ જેડીયુમાં નવા નેતાની શોધ શરૂ થઈ રહી હતી. નીતીશ કુમાર પોતાનો મહાદલિત આધાર મજબૂત કરવા માંગતા હતા તેથી મહાદલિત સમુદાયમાંથી એક નેતાની માંગ કરવામાં આવી હતી. તેમની શોધ જીતનરામ માંઝી સાથે સમાપ્ત થઈ હતી.
સીએમ બનવાની કોઈ શક્યતા નહોતી
જણાવી દઈએ કે માંઝી જહાનાબાદના મખદમપુરથી ધારાસભ્ય હતા. આ સાથે અનુસૂચિત જાતિ અને જનજાતિ કલ્યાણ વિભાગના મંત્રી પણ હતા. માંઝીની ઓળખ શાંત, નમ્ર સ્વભાવના નેતા તરીકે થતી હતી. સીએમની રેસમાં તેમનું નામ દૂરથી પણ શક્ય નહોતું.
‘તમે મારી ખુરશી પર બેસો’
ગયા વિસ્તારમાં જીતનરામ માંઝીનો રાજકીય પ્રભાવ જોઈ શકાય છે. તે સમયે તેઓ ગયામાં લગ્નમાં જવાની તૈયારી કરી રહ્યા હતા, ત્યારે તેમને નીતિશ કુમારનો ફોન આવ્યો અને તેમને સીએમ આવાસ પર બોલાવ્યા. જ્યારે માંઝી ત્યાં પહોંચ્યા ત્યારે શરદ યાદવ ત્યાં હાજર હતા. માંઝી એક ખૂણામાં પડેલી ખુરશી પર બેસી ગયા. એટલા માટે નીતીશ કુમારે કહ્યું- અરે, અહીં મારી ખુરશી પર બેસો. આ ઘર હવે તમારું છે. આ સાંભળીને માંઝી ચોંકી ગયા. તેઓ સમજતા ન હતા કે શું થઈ રહ્યું છે? આ પછી જીતનરામ માંઝીએ મુખ્યમંત્રી પદના શપથ લીધા.
‘લોકસભા ચૂંટણીમાં હાર બાદ રાજીનામું આપ્યું’
નિષ્ણાંતોનું કહેવું છે કે બિહારના ચાણક્ય તરીકે પ્રમોટ કરનારા નીતિશ કુમારના રાજકીય જીવનમાં એક એવો તબક્કો હતો જ્યારે તેઓ પોતાને અધવચ્ચે ફસાયેલા અનુભવતા હતા. પછી તેમને એવા ‘માંઝી’ની જરૂર હતી જેમને સુકાન સોંપીને વિરામ લઈ શકાય, ખાસ ત્યાં સુધી કે લોકો લોકસભા ચૂંટણીમાં તેમની શરમજનક હારને ભૂલી ન જાય. નીતિશે વિચાર્યું હતું કે ‘માંઝી’ પોતાના સ્ટેન્ડની મદદથી સરકાર ચલાવશે, પરંતુ માંઝી બે ડગલાં આગળ વધી ગયા.
EXCLUSIVE: કચ્છના ક્રીક વિસ્તારમાં જ્યાં બિપોરજોયનો લેન્ડફોલ થયો ત્યાં હાલ કેવી છે સ્થિતિ? જુઓ VIDEO
‘માંઝીએ ચુપચાપ કામનો ઘોંઘાટ શીખી લીધો અને…’
નીતિશ કુમારે 19 મે, 2014ના રોજ રાજીનામું આપ્યું અને માંઝીને તેમના અનુગામી તરીકે જાહેર કર્યા. ત્યારે કહેવામાં આવ્યું કે હવે તેઓ રિમોટ કંટ્રોલથી સરકાર ચલાવશે. આ દરમિયાન નીતિશ ધારાસભ્યોને નિયમિત રીતે મળતા રહ્યા. લોકો સાથે જોડાયેલા રહેવા માટે તે ક્યાંક ને ક્યાંક પ્રવાસ કરતા હતા. બીજી બાજુ, માંઝી ચૂપચાપ કામની ઝીણવટને સમજતા હતા. તેમને રાજકારણનો જૂનો અનુભવ હતો, બસ પહેલીવાર આ રીતે કામ કરવાની સ્વતંત્રતા મળી. નીતિશને આ વાત સમજાઈ ત્યાં સુધીમાં ઘણું મોડું થઈ ગયું હતું.
પોતાની પાર્ટી બનાવી અને મહાદલિતમાં પ્રવેશ વધાર્યો
જીતનરામ માંઝી મે 2014 થી ફેબ્રુઆરી 2015 સુધી એટલે કે 9 મહિના સુધી બિહારના સીએમ હતા. તેમણે 20 ફેબ્રુઆરી 2015ના રોજ બિહારના સીએમ પદેથી રાજીનામું આપ્યું હતું. આ દરમિયાન માંઝીએ બિહારમાં જાતિના રાજકારણનું મહત્વ સમજ્યું. માંઝી સમજી ગયા કે જે મહાદલિત એજન્ડા પર નીતિશે બિહારમાં પોતાની રાજકીય પકડ મજબૂત કરી છે, તે પોતે એ જ સમુદાયમાંથી આવે છે. તે જ સમયે, તેમણે નક્કી કર્યું હતું કે, બંદૂક ચલાવવા માટે ખભા આપવા કરતાં બંદૂક જાતે પકડી રાખવી વધુ સારી છે. તેમની પાસે અનુભવ, શિક્ષણ અને મહાદલિતોની કેડર હતી. માંઝીએ આ પ્રસંગે તેમની રાજકીય પાર્ટી હિન્દુસ્તાકી અવામ મોરચાની રચનાની જાહેરાત કરી હતી.
‘2015માં NDA, 2019માં ફરી મહાગઠબંધનમાં આવી’
જીતનરામ માંઝી 2015ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં બીજેપી ગઠબંધન સાથે ગયા હતા. એનડીએના ઘટક તરીકે, તેઓને 21 બેઠકો પર ચૂંટણી લડવાનું મળ્યું, પરંતુ માંઝી ફક્ત પોતાની બેઠક જીતી શક્યા. 2019ની લોકસભા ચૂંટણી પહેલા માંઝીએ NDA ગઠબંધન છોડી દીધું અને ફરી એકવાર નીતિશ-લાલુ સાથેના મહાગઠબંધનમાં જોડાયા. આ લોકસભા ચૂંટણીમાં HAM એ ત્રણ બેઠકો પર ચૂંટણી લડી હતી પરંતુ માંઝી સહિત ત્રણેય ઉમેદવારો ચૂંટણી હારી ગયા હતા.
2020ની ચૂંટણીમાં HAMએ 4 બેઠકો જીતી હતી
આ દરમિયાન 2017માં નીતીશ કુમાર અને ભાજપ એકસાથે આવ્યા હતા. જ્યારે 2020ની વિધાનસભા ચૂંટણીનો સમય આવ્યો ત્યારે જીતન રામ માંઝીએ ફરી એકવાર નીતિશ કુમારનો પક્ષ લીધો. 2020ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં HAMને 7 બેઠકો મળી હતી. જેમાંથી 4 પર પાર્ટીનો વિજય થયો હતો. જીતન રામ માંઝીના પુત્ર સંતોષ સુમનને નીતિશ સરકારમાં મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા હતા.
ADVERTISEMENT