અમદાવાદ : વાયરસ અને બેક્ટેરિયા દરેક જગ્યાએ છે. તે મોબાઈલમાં પણ છે, ટીવીના રિમોટમાં પણ છે અને લેપટોપમાં પણ છે. તમને લાગે છે કે ઘરમાં સૌથી વધુ બેક્ટેરિયા ક્યાં હશે! ટોઇલેટ સીટ પર પણ ના આના કરતાં લગભગ 40 હજાર ગણા વધુ બેક્ટેરિયા આપણી પાણીની બોટલમાં રહે છે. સ્વચ્છ દેખાતી પુનઃઉપયોગી પાણીની બોટલ એ બેક્ટેરિયાના સંવર્ધન માટેનું સૌથી મોટું સ્થાન છે. કોવિડના યુગ પછી, લગભગ દરેક વ્યક્તિ સ્વચ્છતા પ્રત્યે વધુ સમયના પાબંદ બની ગયા છે, પછી તે વ્યક્તિગત સ્વચ્છતા હોય કે ઘરની સ્વચ્છતા. સેનિટાઈઝરની બોટલ પણ લગભગ દરેકની બેગમાં ચોક્કસપણે જોવા મળશે.
ફરી વાપરી શકાય તે પ્રકારની પ્લાસ્ટિકની બોટલો બેક્ટેરિયાનું ઘર
આ બધાની વચ્ચે એક બીજી બોટલ છે, જે જીવાણુઓનું ઘર બનીને રહે છે. ફરીથી વાપરી શકાય તેવી પાણીની બોટલ અંગેનો નવો અભ્યાસ માને છે કે તેમાં સૌથી વધુ બેક્ટેરિયા હોય છે. વોટર ફિલ્ટરગુરુ, વોટર ટ્રીટમેન્ટ અને શુદ્ધતા પર કામ કરતી અમેરિકન કંપનીએ ઘરોમાં જોવા મળતી ઘણી વસ્તુઓની સરખામણી કરી અને જણાવ્યું કે અંદાજે કેટલા બેક્ટેરિયા છે. તેમાં જાણવા મળ્યું કે ફરી વાપરી શકાય તેવી પાણીની બોટલ ભલે સ્વચ્છ દેખાય, ભલે તેનું પ્લાસ્ટિક નિરુપદ્રવી હોવાનું કંપનીઓ કહેતી હોય, પરંતુ તેમ છતાં તેમાંથી પાણી પીવું સલામત નથી. હજારો ગણા વધુ જીવાણુઓ છે. આ રકમ પાલતુ કૂતરા અને બિલાડીઓના પીવાના વાસણો કરતાં 14 ગણી વધારે છે. તેનો અર્થ એ કે તેમના વાસણો પણ આપણી બોટલ કરતા અનેક ગણા સ્વચ્છ રહે છે.
અભ્યાસમાં સંશોધકોએ બોટલના અલગ અલગ ભાગની તપાસ કરી
અભ્યાસ દરમિયાન સંશોધકોએ બોટલના જુદા જુદા ભાગોની તપાસ કરી. તેમાં બોટલની ટોપી, ઉપર, મોં, બોટલની નીચેનો સમાવેશ થાય છે. અહીં બે પ્રકારના બેક્ટેરિયા વધુ જોવા મળ્યા – બેસિલસ અને ગ્રામ નેગેટિવ. એન્ટિમાઇક્રોબાયલ રેઝિસ્ટન્સ હજુ પણ મોટી સમસ્યા છે. પ્રથમ પ્રકાર પેટના રોગોનું કારણ બને છે, ખાસ કરીને આંતરડા. બીજો પ્રકાર ગ્રામ નેગેટિવ વધુ ખતરનાક છે. આ તે બેક્ટેરિયા છે જેના પર એન્ટિબાયોટિક્સ પણ અસર કરતા નથી. અત્યારે મેડિકલ સાયન્સ એન્ટિમાઈક્રોબાયલ રેઝિસ્ટન્સને સૌથી મોટો પડકાર માની રહ્યું છે. આ એ જ સ્થિતિ છે, જેમાં બેક્ટેરિયા પર એન્ટિબાયોટિક્સ બિનઅસરકારક રહે છે અને દર્દી સાજો થઈ શકતો નથી.
રિયુઝેબલ બોટલ સલામતી માટે સૌથી મોટુ જોખમ
નિષ્ણાતોએ શોધી કાઢ્યું કે, ફરીથી વાપરી શકાય તેવી બોટલને સલામત માનીને, આપણે તેનો સતત સ્પર્શ કરીતા રહીએ છીએ અને પાણી પિતા રહીએ છીએ. આ બેક્ટેરિયાના સંવર્ધનનું કારણ બને છે. તેના બદલે, તે બોટલ વધુ સુરક્ષિત છે, જેને ઉપરથી દબાવીને પી શકાય છે. ઢાંકણા અથવા સ્ટ્રો સાથેની બોટલો સામાન્ય રીતે બેક્ટેરિયાનું ઘર બની જાય છે. જો કે આ અભ્યાસનો વિરોધ કરતા ઘણા વૈજ્ઞાનિકો એમ પણ કહી રહ્યા છે કે બોટલમાં ભલે ગમે તેટલા બેક્ટેરિયા હોય પરંતુ જ્યાં સુધી તે આપણા મોંમાંથી આવે છે ત્યાં સુધી તે આપણા માટે ખતરનાક બની શકે નહીં.
નિષ્ણાંતોમાં પણ રિયુઝેબલ બોટલો મુદ્દે અલગ અલગ મત
પાણીની બોટલો પર આ પહેલા પણ ઘણા પ્રકારના અભ્યાસ કરવામાં આવ્યા છે. મોટાભાગના લોકો માને છે કે પ્લાસ્ટિકની બોટલમાં પાણી પીવું સ્વાસ્થ્ય માટે જોખમી છે. આ હોર્મોનલ ફેરફારોનું કારણ બને છે. પ્લાસ્ટીકની બોટલો અને વાસણોમાં ખાવું-પીવું એ પણ યુવાન છોકરીઓમાં અકાળ તરુણાવસ્થા અને પુરુષોમાં શુક્રાણુઓની સંખ્યા ઓછી થવાનું એક કારણ છે. તેના બદલે કાચ અને તાંબાની બોટલનો ઉપયોગ કરવાની પણ વાત થઈ હતી. જો કે, તાંબાની બોટલનું પાણી સતત પીવાથી પેટના રોગો પણ થઈ શકે છે.
